آنان که پیش از این اخبار پیامبر را شنیده بودند، طی گفت‌وگویی با ایشان و پس از شنیدن مطالب پیامبر(ص) ایمان آوردند و خود پس از بازگشت به یثرب به تبلیغ اسلام پرداختند. مدتی بعد و در نتیجه ملاقات دوباره گروهی از اهالی این شهر با پیامبر(ص) مقرر شد که مصعب‌بن عمیر به نمایندگی به یثرب رفته و مشغول تعلیم قرآن و معارف دین به مردم آنجا شود. چندی نگذشت که با توجه به فشارهای زیاد مشرکین مکه و سردمداران قریش، پیغمبر به یثرب هجرت کردند و از آن پس این شهر مدینه النبی خوانده شد. ورود پیامبر به یثرب مصادف بود با دوازدهم ربیع الاول. به همین بهانه درباره زمینه‌های شکل‌گیری مدینه نبوی و عناصری که در آن قوام یافت و سپس از دل آن تمدن اسلامی طلوع کرد با حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور گفت‌وگویی داشته‌ایم که البته با توجه به تخصص ایشان در زمینه تفسیر قرآن به ترتیب نزول، در پرتو قرآن پیش رفته است.
گفتنی است حجت‌الاسلام بهجت‌پور، مفسر قرآن و رئیس مؤسسه تمهید و فعالیت اصلی وی تفسیر قرآن به ترتیب نزول است. تاکنون سه جلد از مجموعه تفاسیر وی با عنوان تفسیر همگام با وحی چاپ و منتشر شده است. مبانی، اصول، قواعد و فواید تفسیر تنزیلی، اصول تحول فرهنگی با نگاه به نزول تدریجی قرآن، مبانی تفسیری فریقین، مهارت‌های بیان تفسیر و ما و قرآن (برای دانشجویان خارج از کشور) از دیگر آثار اوست. وی همچنین معاونت علمی دانشنامه فاطمی را که سال جاری به چاپ رسیده، به عهده داشته است.
جناب آقای بهجت‌پور برای شروع بحث بفرمایید یثرب و مردم آن چه تفاوتی با دیگر شهرها و مردمان آن زمان در حجاز و از جمله مکه داشتند که توانستند تحقق بخش مدینه نبوی شوند؟
تفاوت مردم مدینه با مردم مکه یا طائف این بود که مردم مدینه پیش از حضور پیغمبر اکرم(ص) در آن شهر با مضامین اسلامی آشنا شدند و به آن ایمان آوردند؛ برخلاف طائف که وقتی پیامبر به آنجا رفتند بشدت مورد آزار مردم آن شهر قرار گرفتند. مردم مدینه شاید به دلیل حضور اهل کتاب در این شهر و ارتباطی که با آنها داشتند اجمالا می‌دانستند دینی در آن منطقه ظهور پیدا خواهد کرد و یهودی‌ها هم آمده‌اند و منتظر پیغمبر آخرالزمان هستند. آنها به اسلام روی آوردند و به همین دلیل وقتی پیغمبر اکرم(ص) به مدینه رفتند این‌گونه نبود که دوباره اقلیتی را تشکیل بدهند.
پیغمبر در مکه حرکت را به‌تنهایی آغاز کردند و بتدریج
