بررسی آماری آیات احکام و تحلیلی از علل نزول اکثر آنها در مدینه

 دانشگاه کاشان

رشته: الهیات و معارف اسلامی - علوم قرآن و حدیث

کارشناسی ارشد

استاد راهنما: پرویز رستگار 

استاد مشاور: محسن قاسم‌ پور

پدیدآور: محمدجعفر حسام‌ محمدی

 

جهت مطالعه چکیده و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه کنید

آیات قصص انبیای سلف (تحلیل سیر نزول، زمینه ها و کارکردها)

دانشگاه قرآن و حدیث، دانشکده علوم و معارف قرآن

رشته: الهیات و معارف اسلامی - علوم قرآن و حدیث

دکترای تخصصی

استاد راهنما: مهدی مهریزیطرقی 

استاد مشاور: محمدعلی مهدوی راد

پدیدآور: جواد فروغی

جهت مطالعه چکیده و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

ارتباط نزول قصص قرآن با حوادث تاریخی عصر حضرت رسول (ص) با تاکید بر دو سوره الفجر و الفیل

دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده الهیات و معارف اسلامی

کارشناسی ارشد

استاد راهنما: شهین قهرمان ایزدی

استاد مشاور: بی‌بی‌سادات رضی بهابادی

پدیدآور: زهرا پاپلی میبدی 

جهت مطالعه چکیده و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

ارتباط تناسب آیات با ترتیب و اسباب نزول

دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی

کارشناسی ارشد

استاد راهنما: محمدجواد نجفی 

استاد مشاور: محمدتقی دیاری بیدگلی

پدیدآور: ملیحه قاین ابراهیم‌آبادی 

جهت مطالعه چکیده و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

نهاد خانواده در سوره های مدنی (چهار سال پایانی)

 دانشگاه قرآن و حدیث، دانشکده علوم و معارف قرآن

  کارشناسی ارشد

استاد راهنما: محمدرضا حاجی‌اسماعیلی

استاد مشاور: سید رسول موسوی جروکانی

 پدیدآور: محمد ترکیان ولاشانی

جهت مطالعه چکیده و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

گونه شناسی روش قرآن کریم در فرهنگ سازی الزامات رفتاری جامعه اسلامی (مطالعه موردی: الزام رفتاری انفاق و توجه به وضع نیازمندان) (مقاله علمی وزارت علوم)

درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)

نویسندگان: عبدالکریم بهجت پور رحیم حاصلی نفیسه زارعی

منبع: قرآن، فرهنگ و تمدن سال دوم پاییز 1400شماره 1 (پیاپی 5)

 کلید واژه ها: سیر نزول قرآن فرهنگ سازی انفاق توجه به وضع نیازمندان

حوزه های تخصصی:

doi: 10.22034/jksl.2022.323177.1053

شماره صفحات: ۸۶ - ۱۰۳

چکیده:

قرآن کریم در سیر نزول خود، به منظور ایجاد فرهنگ اسلامی، الزامات رفتاری خاصی را مورد تأکید و پیگیری قرار داده و علاوه بر آن اقداماتی را به منظور فرهنگ سازی این الزامات در جامعه اسلامی به مرحله اجرا گذاشته است. مقاله حاضر سعی نموده است از میان این الزامات، به گونه شناسی روش قرآن کریم در فرهنگ سازی «الزام رفتاری انفاق و توجه به وضع نیازمندان» در جامعه اسلامی بپردازد. این گونه شناسی با بررسی و مقایسه اهداف ناظر بر این الزام رفتاری در دو دوره نزول مکی و مدنی قرآن کریم، به صورت توصیفی- تحلیلی، صورت گرفت. بررسی صورت گرفته نشان می دهد که

مقاله تشریح اهداف قران همگام با دو قطبی سازی اعتقادی جامعه و پاسخ به تهاجم فرهنگی توسط استاد بهجتپور به نگارش در آمد.

به اطلاع می رساند استاد بهجت پور مقاله جدیدی با عنوان
"تشریح اهداف قران همگام با دو قطبی سازی اعتقادی جامعه و پاسخ به تهاجم فرهنگی" را به اتمام رساندند.

پژوهش مذکور که به سبک تفسیری تنزیلی صورت بسته است، در ادامه مباحث ایشان در بحث از اهداف قرآن است؛

به اعتقاد ایشان، پروردگار متعال در قرآن، 29 هدف برای قرآن شماره فرموده است. این اهداف با توجه به مخاطبان و دوره های دعوت اسلامی متنوع و تکرار شده اند. بررسی تنوع و توزیع این اهداف و هماهنگی میان اهداف و دوره های رشد دعوت اسلامی، پرده از بسیاری از حکمت های نزول آیات اهداف و به خصوص نقش های تربیتی قرآن برمی دارد.
مطالعه ایشان در سیر تنزیلی به دنبال اهداف قرآن، از جنبه مدیریت تحول و تربیت فردی و اجتماعی، پژوهشگران را در شناخت روش‎ های آغاز شکل‎ گیری پدیده تحول وگسترش آن در اجتماع مساعدت می‎کند.

ایشان در مقاله ای دیگر که در فصلنامه فلسفه دین به زودی به چاپ می رسد، به بررسی اهداف قرآن در مرحله اول تحول یعنی سوره های علق تا حجر (مکی 1 تا 54) پرداخته بودند و در این مقاله جدید، نتائج تحولی و تربیتی توزیع آیات اهداف قرآن در دورة علنی شدن مسلمانان و دو قطبی‎ سازی رسمی جامعه جاهلی مکی از مومنان، را به بررسی نشسته اند. 

دفاع از پایان نامه دیگر تنزیلی با نمره عالی

به اطلاع برسانم به حمد الله در سه شنبه گذشته سرکار خانم رضایی از پایان نامه سطح سه خود در مدرسه علمیه معصومیه قم دفاع نمودند.

عنوان پایان نامه ایشان 

راه­های نهادینه­ سازی باور به رزاقیت الهی در قرآن (با توجه به سیر تنزیلی)

 استاد راهنما: استاد عبدالکریم بهجت پور

ضمن تبریک به ایشان و آرزوی موفقیت های روز افزون برای ایشان و دیگر دوستان پژوهشگر تنزیلی ، چکیده پایان نامه ایشان تقدیم می گردد.

ان شاء الله به زودی شاهد باشیم تا نتایج تحقیق ایشان در یکی دو مقاله علمی پژوهشی به جامعه علمی ارائه گردد و با تکمیل نظرات داوران این پایان نامه را تبدیل به کتاب کرده تا جامعه مومنان به قرآن از آن بهره ببرند. 

چکیده:

قرآن کتابی جهان شمول و برای همه زمان­ها و مکان­ها است. خدای متعال گروه­های مختلف انسان­ها را مورد خطاب قرار داده است و حداقل با دو گروه از مخاطبان سخن گفته است. گروه اول مکیان و مدنیان معاصر نزول بوده اند که خطاب­های مستقیم قرآن متوجه آن­ها و تغییر و تحولشان، هدف اولیه نزول کلام خداوند بوده است. گروه دوم مردمی که پس از آن­ها آمده ­اند و نقش­هایی مانند گروه اول بازی کرده ­اند و احکام الهی شامل آنان می­شود. ترتیب نازل ­شده اثربخشی فراوانی بر مخاطبان اول ساکن در مکه و مدینه داشته است. چرا که نزول هر بخش از آیات متناسب با شرایط، وضعیت، نیاز و مواضع مثبت و منفی آن­ها بوده است. در زمان پس از نزول با توجه به قاعده جری و تطبیق می­توان خطابات و آموزه­ های قرآن را به تمام زمانه ­ها تسری داد.

 انسان­ها فطرتی پاک و ویژگی­های مشترک دارند، که جدای از خصوصیات مردم معاصر نزول، در نظر گرفته می­شوند و مورد خطاب کلام خداوند و هدایت الهی قرار می­گیرند. این پژوهش بر اساس سبک ترتیب نزول انجام شده است.  برپایه نظریه پرداز این سبک، سیر نزول قرآن را می­توان به 4 مرحله تحولی ـ متناسب با چهار مرحله گفته شده برای رشد جامعه پیروان پیامبر اکرم] در آیه 29 سوره فتح  ـ تقسیم کرد که خداوند متعال با توجه به مخاطبان آن مرحله آموزه ­های خاصی بیان نموده است.

در امر باور به رازقیت الهی، خداوند در مرحله اول تحول، به رازقیت و ربوبیت خود اشاره می کند تا تفکر انسان­ها را تصحیح نماید و خود را رازق تمام موجودات و بی­نیاز از غیر عنوان می­نماید و به انسان­ها اطمینان می­دهد او قادر و روزی­دهنده همه است و کلید آسمان­ها و زمین به­دست او می باشد. سپس به انواع رزق الهی اشاره می­کند که شامل رزق دنیوی و اخروی می­شود. رزق دنیوی شامل همه انسان­های مومن و کافر است. متاع قلیل دنیا فانی و زودگذر است و عطای کم و زیاد آن بر اساس حکمت الهی می باشد. رزق بهتر و جاوید، رزق اخروی است که مختص مومنین است. مومنین که تا این مرحله نزول، ایمان و باور به رازقیت در دلشان جوانه زده است،

در مرحله دوم تحول باور به رازقیت در قلبشان تثبیت می­شود. خداوند با تعابیر مختلف،

مکان های تهیه کتاب روش فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن و طرحنامه کارگاه

با سلام

به اطلاع برسانم که کتاب روش فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن استاد بهجت پور منتشر شد.

ان شاء الله تا یک ماه آینده فایل دیجیتال آن نیز در کتابخوان های همراه طاقچه، نور، پژوهان، و مدرسه قرار می گیرد.

جهت تهیه کتاب در قم با تخفیف 6000 تومان شنبه تا چهارشنبه ساعت 9 تا 12 به موسسه تمهید مراجعه نمایید و یا با تلفن [phone] تماس حاصل نمایید.

ارسال به شهرستان ها با پست تیپاکس

ضمنا موسسه تمهید آمادگی دارد که کارگاه مجازی دوره " روش فرهنگ سازی  پاکدامنی در قرآن» را برای حوزه های علمیه ، ارگان ها، ضمن خدمت معلمین، طلاب مبلغ برگزار نماید.

طرحنامه این دوره در ادامه مطلب می باشد.

عنوان دوره: کارگاه آشنایی با کلیات مهندسی فرهنگی اسلامی با تأکید بر مهندسی عفاف و پوشش  ـ سطح سه و چهار

انتشار کتاب روش فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن

به اطلاع برسانم به زودی کتاب روش فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن از چاپخانه خارج خواهد شد و در اختیار علاقه مندان قرار خواهد گرفت.

در پی پیرامون این کتاب بیشتر بدانیم.

یکی از مهم‏ترین و کلیدی‏ترین مقولات فرهنگی صحنه‏ی مبارزه با استکبار جهانی (که به جدّ مورد توجه جهان غرب قرار گرفته و سردمداران آن بارها باصراحت و کنایه از برنامه‏ریزی برای این مقوله سخن گفته‏اند)، مسأله‏ی اخلاق و عادات و رفتارهای جنسی مردم در ایران و کشورهای اسلامی است. این‎جاست که باید به فکر راه حلی بود تا نسل‎های جدید و به‎خصوص جوانان، توان آراسته شدن به پاک‎دامنی را پیدا کنند، و عموم مردم و افراد متقی بر این مسیر مستقیم، پایداری کنند. متأسفانه روش‎های فرهنگ‏سازی این مقوله و استقامت دادن مردم، از مدل روشنی برخوردار نبوده و همین امر موجب شده است تا تلاش‏های فرهنگی و تربیتی دستگاه‏ها و سازمان‏های مربوط، رویش‏ها و محصول‎های بایسته را نداشته باشند و حتی اعتماد به دستگاه‎های حقوقی و انتظامی به‎تدریج کم‎تأثیر شود و روز به روز از توان بازدارندگی برخوردهای انتظامی و قضایی کاسته شود.

نسخه‎ی درمان دردها و راه برپاکردن عادلانه‎ی اجتماعات انسانی و اسلامی، بازگشت به قرآن است. این نسخه‎ی شفابخش که در زمانی به تیرگی جاهلیت معاصر نزول، توانست چنان تحولات شگرف نورانی ایجاد کند، امروز هم کشتی نجات از فتنه‎های تاریک و دیجور است. روش‎های تحول در نزول تدریجی قرآن قابل کشف و استخراج است و می‎توان از سیر اقدامات قرآن، مدل‎ها و الگوهای ساده‎شده‎ای برای تحولات اجتماعی و اخلاقی جوامع جدید به‎دست‌آورد. اصولا کنار گذاشتن این روش‎ها باعث شد که اجتماعات مسلمانان از پیشرفت و پیشروی باز بمانند و نتوانند جامعه‎هایی مَثَل و نمونه برای دیگران شوند.

لینک کانال حریم عفاف (سیر فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن )

✅لینک کانال حریم عفاف (سیر فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن )

🌷کارگاه مجازی : مباحث مطرح شده در رمضان المبارک 1441 به صورت صوتی

🌹ارائه دهنده: حجت الاسلام محمد صافی

🌸بر اساس نظریه استاد بهجت پور در کتاب سیر فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن

🌸🌸31 جلسه 30 تا 45 دقیقه ای

🌺کاری از گروه علمی #تفسیرـتنزیلی موسسه تمهید

🌹علاقه مندان به قرآن، مسئولین فرهنگی، مدیران حوزوی و تبلیغی، حوزه های علوم اسلامی دانشگاه ها، ادارات آموزش و پرورش ، مربیان پرورشی، طلاب، جهت شرکت در دوره های حضوری و مجازی به همراه ارائه گواهی شرکت در دوره، با موسسه تمهید تماس حاصل فرمایند.

موسسه #تمهید
مؤسسه تخصصی در زمینه #تفسیر تنزیلی
ایتا: @mtamhid
ادمین: @mtamhid1
تلفن موسسه: 02532920244

🌹🌿🌹🌿🌹🌿🌹🌿🌹🌿🌹 🔰با ما همراه باشید👇👇

لطفا در ارسال لینک برای علاقه مندان به مباحث تحولی و مهندسی فرهنگی از قرآن و ارسال در گروه های طلاب و معلمین کوتاهی نفرمایید.
اجرتان با قرآن

https://eitaa.com/joinchat/1743650864Ce6d50007d8

سخنرانی های کوتاه استاد بهجت پور در شبکه استانی قم (نور) در ماه مبارک رمضان

🌹 فصل همدلی
🌷سخنرانی های کوتاه استاد بهجت پور در شبکه استانی قم (نور) در ماه مبارک رمضان
🌸موضوع: ارتقای جایگاه زن در سیر نزول قرآن

یازده سخنرانی کوتاه از استاد بهجت پور در کانال ایشان بارگذاری شد.

عزیزان جهت استفاده از این مباحث به لینک زیر بپیوندند.

👇👇👇
https://eitaa.com/bahjatpoor/226

تفسیر تنزیلی؛ مناسب‌ترین روش برای تحول دینی در جامعه

در ذیل متن مصاحبه گروه حوزه های علمیه ایکنا با جناب آقای حاصلی ایرانشاهی از پژوهشگران موسسه تمهید و از شاگردان استاد بهجت پور را پیرامون کارکردها و فواید تفسیر تنزیلی می خوانیم. یادآور می شویم که جناب آقای حاصلی تز دکتریشان در دانشگاه، کاری ترتیب نزولی است.

گروه حوزه‌های علمیه ــ دانشجوی دکتری دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم با تشریح برخی کارکردها و فواید تفسیر تنزیلی تصریح کرد: هنگامی که با دغدغه کشف نگاه تحولی در پای درس درس قرآن کریم می‎نشینیم، تنها فهم قرآن به ترتیب نزول است که می‎تواند به این دغدغه پاسخ دهد.  

کد خبر: ۳۸۷۲۵۴۱

رحیم حاصلی ایرانشاهی، دانشجوی دکتری دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، در گفت‌وگو با ایکنا، در پاسخ به برخی انتقادات از کارکردها و فواید تفسیر تنزیلی، اظهار کرد: برخلاف دیدگاه برخی افراد مبنی بر اینکه «نکاتی که از روش تفسیر به ترتیب نزول قابل استفاده است، چیزی خارج از نکات قابل استفاده در روش تفسیر ترتیبی نیست»، باید بگوییم که حقیقت این است که این دیدگاه با نتایجی که از تفسیر تنزیلی با نگاه تفسیر همگام با وحی می‎بینیم، تأیید نمی‌شود‎؛ زیرا هنگامی که با دغدغه کشف نگاه تحولی در پای درس قرآن کریم می‎نشینیم، تنها فهم قرآن به ترتیب نزول است که می‎تواند به این دغدغه پاسخ دهد.

وی افزود: تفسیر تنزیلی با نشان دادن فرایند تحول جامعه مخاطب عصر نزول، به عنوان جامعه مدل و الگوی تحول، روش تحول دینی را به ما آموزش و نشان می‌دهد که چگونه نبی مکرم اسلام(ص) بر طبق آیه اول سوره ابراهیم مأمور خروج مردم از ظلمات به سمت نور به وسیله این کتاب شد، چگونه با آموزش تربیت‌مدار تدریجی روشمند قرآن، توانست جامعه‎ای بسازد که در سوره فتح (112 نزول) در آیه آخر از آنان چنین یاد شده است که «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ تَراهُمْ رُکَّعاً سُجَّداً یَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللَّهِ وَ رِضْواناً سِیماهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ؛ محمّد(ص) فرستاده خداست و کسانى که با او هستند در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند پیوسته آنها را در حال رکوع و سجود مى‏بینى در حالى که همواره فضل خدا و رضاى او را مى‏طلبند نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است»(الفتح/29).

حاصلی ایرانشاهی اضافه کرد: این در حالی است که تفسیر ترتیبی مصحفی، چنین قابلیتی ندارد. قرآن کریم چه به صورت توقیفی تدوین یافته باشد و چه ترتیب آن به اجتهاد صحابه باشد، تأثیری بر کشف این روش ندارد؛ چرا که به طور قطع به تدریج و در طی 23 سال بعثت نبی مکرم اسلام(ص) نازل شده است.

نمونه‌ای از تحول دینی با تفسیر تنزیلی

این محقق با ذکر نمونه‌ای از کشف روش تحول دینی با توجه به سیر نزول قرآن کریم  با بیان اینکه این سیر پس از بررسی و تفسیر دقیق سوره‌های قرآن در سیر نزول با نگاهی که تفسیر همگام با وحی ارائه می‎دهد، حاصل می‎شود، تصریح کرد: خدای متعال، در طی مدت بیست و سه ساله نزول قرآن کریم، تجویزهای متعددی را نسبت به جامعه مخاطب داشته است تا به این وسیله تحول مورد نظر خود را در جامعه مخاطب ایجاد کند. این تجویزها، در سوره‌های مختلف پراکنده‎اند؛ اما نگاهی که حاصل تفسیر همگام با وحی استاد بهجت‌پور است، تسلسل این تجویزها و ارتباط هر کدام با دیگری را به خوبی برای مخاطب روشن می‎کند و این کار بزرگی است که تاکنون توسط هیچ مفسری انجام نشده است. با این روش، استنطاق از قرآن کریم وارد عرصه دیگری می‎شود و بخشی از سخن قرآن برای دغدغه‎مندان تحول، شنیده می‎شود.

وی اظهار کرد: برای مثال بر اساس سیر نزول قرآن کریم، تا زمان نزول آیه مکی «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکِینَ» (حجر/54) که مسلمانان به عنوان یک گروه دارای هویت خاص، در مقابل کفار قد علم می‎کنند و به عنوان یک گروه دارای هویت خاص، اعلام موجودیت می‎کنند، تعداد 54 سوره نازل شده است. در تفسیر تنزیلی با رویکرد تفسیر همگام با وحی، نشان داده می‎شود که بر اساس ظواهر آیات قرآن کریم، تا این زمان، چه اتفاقی افتاده و قرآن چه مسیری را برای مخاطبان خود تعیین فرموده که هم‌اکنون زمان اعلام موجودیت و جدایی صفوف مؤمنین از مشرکین رسیده است.

حاصلی ایرانشاهی بیان کرد: با پی‎جویی این مسأله، می‎توانیم به یک روش الهی برای تحول در یک جامعه که دارای سطح معرفتی خاصی است، برسیم. با کشف این روش است که سیاست‌های تحولی قرآن همانند نسخ و انساء، معنا پیدا می‎کنند. حقیقت این است که با کشف این روش ما متوجه می‎شویم که در یک برنامه تحولی، از چه چیز باید شروع کرد، از چه چیز باید کوتاه آمد، از چه چیز نباید کوتاه آمد، چگونه باید با مخاطبان تحول برخورد نمود، و ثمرات دیگری که این بحث برای ما در مقام عمل به همراه دارد.

3 گروه مخاطب جامعه نزول

این پژوهشگر با مطالعات حقیر در سیر نزول جامعه مخاطب نزول، به سه دسته قابل تقسیم هستند، افزود:

درباره کتاب سیر تنزیلی اهداف قرآن در قرآن استاد عبدالکریم بهجت پور زید عزه

درباره ی #کتاب 🌹سیر تنزیلی #اهداف قرآن در قرآن🌹

از مجموعه کتب تفسیر موضوعی تنزیلی استاد مفسر حضرت حجت الاسلام و المسلمین بهجت پور زیدعزه

مباحث علوم قرآن مجموعه ای پدیدار شناسی درباره‎ی قرآن است. از جمله مباحث این علوم آشنایی با اهداف قرآن است. هنگامی که این مباحث رنگ مطالعات درون قرآنی می گیرند، به واقع بحثی تفسیری در خدمت پدیده شناسی قرآن قرار گرفته و مفسر با استفاده از خود قرآن سعی در شناخت قرآن خواهد داشت. بحث اهداف قران در قرآن از همین نمونه است. تاکنون موضوع اهداف قرآن در قرآن با سبک تفسیر موضوعی به روش مرسوم پژوهش شده است، اما روش تحقیق درکتاب پیش روی شما بر پایه تفسیر تنزیلیِ (به ترتیب نزول) موضوعی گذاشته شده است. به این معنا که مجموعه آیات اهداف قرآن را به ترتیب نزول آن‎ها از قرآن استخراج کرده و پس از تبویب آنها متناسب با چهار دوره نزول قرآن متناسب با دوره‎های پیشرفت دعوت دینی پیامبر اکرم (ص) سعی بر بازشناسی اهداف قرآن و فهم حکمت‎های نهفته در توزیع اهداف قرآن و سامانه بین آن‎ها متناسب با تبیین آن‎ها در سیر نزول تدریجی قرآن دارد.
داده های پژوهش ابتدا بر پایه نقد و نشان دادن نقص دانش تولید شده شکل گرفته بر پایه مطالعات مرسوم موضوعی آغاز می شود؛ سپس آیات گرد آوری شده از سراسر قرآن بر اساس سبک تفسیر تنزیلی و بر پایه قواعد تفسیر موضوعی و قواعد ویژه تفسیر تنزیلی تفسیر می شود. در مرحله بعد هر یک از اهداف 29 گانه قرآن در سیر نزول بررسی و حکمت تنظیم آن‎ها دراین سیر تشریح می‎شود، و در نهایت تلاش شده تا سامانه اهداف و تمییزمیان اهداف کلان، جزیی ، میانی و نهایی قران استخراج گردد.

ان شاء الله این کتاب که مرحله ارزیابی را طی کرده و در دستور کار انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است به زودی به بازار نشر عرضه خواهد شد. امید که با همت عزیزان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی این روند سرعت گیرد و هرچه زودتر جامعه علمی از محصول فاخر علمی این کتاب بهره مند گردد.

به زودی گزارشی از ماحصل نتیجه این کتاب خدمت علاقه مندان به مباحث تنزیلی ارائه خواهیم کرد.

موسسه فرهنگی تمهید
@MTAMHID

دی وی دی تصویری محتوای نظری تفسیر تنزیلی موضوعی به بازار نشر و تولید منابع قرآنی عرضه شد.

قابل توجه پژوهشگران تفسیر تنزیلی

دی وی دی سلسله جلسات "مباحث نظری تفسیر #تنزیلی #موضوعی" استاد عبدالکریم #بهجتـپور به بازار نشر و تولید منابع قرآنی عرضه شد.

در این دی وی دی استاد #بهجتـپور در 15 جلسه به بررسی #قواعد #تفسیر #تنزیلی #موضوعی پرداخته اند که محتوای دوره در بنر ملاحظه می گردد.
مناسب جهت اساتید و طلاب سطح 3 و 4 تفسیر و علوم قرآن و راهنمای ایشان در نگارش پایان نامه ها و مقالاتی با رویکرد تنزیلی

جهت تهیه این محتوا شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 تا 14 به آدرس قم، خ زنیل آباد، خ اباالفضل، خ دانش، ک 6، پ 29 مراجعه نمایید.
هماهنگی جهت حضور (حتماً): 02532920244

ارسال پستی محتوا نیز صورت می گیرد.

جهت اطلاع از اخبار تفسیر تنزیلی به ما بپیوندید.

🌷🌷رویکرد تفسیر تنزیلی:🌷🌷

* ارائه تصویری کلی از مهندسی عمیق و دقیق تحول قرآنی از دریچه ی آشنایی با روش حاکم در قرآن؛
* اشاره به توزیع عالمانه و هنرمندانه ی مفاهیم و ارزش های دینی در سراسر آیات قرآن؛
* پرده برداری از ترکیب حکیمانه محتوا و ساختار آیات و سور در جریان نزول تدریجی قرآن؛
* تبیین روشمند نزول کلام وحی در راستای تغییر فرهنگ جاهلی به فرهنگ الاهی؛
* بیان پیوستگی منطقی مفاهیم و معانی قرآنی؛

موسسه تمهید قم

https://eitaa.com/mtamhid

http://hamgambavahy.ir

جواب استاد ایازی 1: تفکیک مراد ها با توجه مخاطبین آیات مورد پژوهش یکی از قواعد تفسیر تنزیلی موضوعی است.

به نام خدا

یکی از مواردی که استاد ایازی در نقد اخیرشان که توسط ایکنا منتشر شد، بحث مخاطب آیات بود. 

استاد بهجت پور درنقد ایشان در این بند، نکاتی را فرمودند که به در این لینک در ایکنا آمده است. 

در اینجا به جهت آنکه حرف استاد را در یک نمونه عینی و ملموس نشان دهیم، با استفاده از دروس قواعد تفسیر موصوعی تنزیلی استاد و نیز مباحثی که به زودی در کتاب ایشان منتشر می شود، نشان دهیم

نمونه ای عینی از طرح بحث معاد در ده سوره ابتدای نزول

این مثال می تواند به خوبی نشان دهد که قرآن چگونه در این سوره های کوچک اما پرمحتوا، دنیایی از روابط گوناگون و تخاطبهای گوناگون را شکل داده است. این موضوع یکی از قواعد خاص تفسیر تنزیلی موضوعی است که محققین باید به آن توجه تام داشته باشند.

با ما همراه باشید.

یکی از مباحثی که استاد بهجت پور در کلاس قواعد تفسیر تنزیلی موضوعی به دوستان آموزش دادند، تفکیک مراد ها با توجه مخاطبین آیات مورد پژوهش می باشد. هر چند آیات مربوط به موضوعات در تفسیر تنزیلی موضوعی یکسان هستند اما این به معنای هم جهتی و یکسانی پیام آیات هر موضوع نیست.

قران به طور غالب موضوعات واحد را با رویکردهایی تربیتی میان سه دسته مخاطب توزیع می کند و به تناسب وضعیت هر کدام در باره موضوع مربوط سخن می گوید؛ ابعادی از موضوع را برای گروهی مطرح می کند که برای دیگران نیازی به تبیین و یا دستور ندارد و به عکس ابعادی مخصوص تنها یک گروه است و دیگران در ان دخالتی ندارند. به همین جهت مخاطبان قران متفاوتند گاه در یک موضوع ، پیامبر ص و در ابعادی از همان موضوع جاهلان و معارضان و در ابعاد دیگری از همان موضوع مؤمنان و اهل ولاء مخاطب می شوند.

در تفسیر موضوعی مرسوم که رویکرد آن غالبا آموزشی و معرفتی است، به کلیت موضوع بسنده می شود و شناخت مخاطبان را در فهم و تفسیر دخالت نمی دهند. بر عکس تفسیر تنزیلی موضوعی که به جهت حساسیت در امر تربیت و تحول، و لزوم دخالت روحیه ها در این مقوله بر مخاطبان حساسیت نشان داده می شود. در این سبک تفسیری موضوع را با توجه به هر یک از مخاطبان واکاوی می کنند و بنا را بر این گذاشته اند تا پیام تربیتی و تحولی را با امعان نظر در مخاطبان به قید فهم در آورند.

نمونه: باور به رستاخیر در سیر تنزیلی

باور به رستاخیز و مباحث تربیتی و تحولی بر پایه این باور از مهمترین و پر بسامد ترین آیات در قرآن مجید است. آیات رستاخیز گاه خطاب به عموم مردم است بلکه مخاطب خاصی ندارد، در مواردی مخاطب آیات پیامبر اکرم ص و در مواردی مؤمنان هستند. برخی آیات با معاندان و یا در باره آنها نازل شده اند. هر کدام لحن­شان متفاوت با دیگری است؛ مفسر در سیر نزولی باید به این مخاطبان توجه کند، در اینجا جدولی از آیات  معاد را در ابتدای 10 سوره ابتدایی نزول ترسیم می کنیم سپس به بیان ثمرات و نتائج توجه به تفاوت محاطبان در تفسیر تنزیلی می پردازیم:

ادامه مطلب را دنبال نمایید.

نمایشگاه آثار تنریلی (مقالات، کتب و پایان نامه ها)

به مناسبت هفته پژوهش

نمایشگاهی از کتب و مقالات مرتبط با ترتیب نزول و آثار استاد بهجت پور و پایان نامه های مرتبط شکل داده ایم.

زمان مراجعه از امروز چهارشنبه 98/9/26 ساعت 12 تا یکشنبه اول دی
هر روز از ساعت ۷ و نیم تا دو
پنج شنبه تا یک

احتمالا یکشنبه شب هم دور هم در موسسه جمع شویم

مکان: موسسه تمهید
خ زنبیل اباد، خ ابالفضل، خ دانش، ک ۶, پ ۲۹

پایان نامه: فرایند تربیت اخلاقی انسان در قرآن با نگاه به ترتیب نزول سور و آیات

 فرایند تربیت اخلاقی انسان در قرآن با نگاه به ترتیب نزول سور و آیات

پایان‌نامه . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری . 1392 . دکترای تخصصی (PhD)

موضوع: هنر و علوم انسانی > معارف اسلامی

استاد راهنما: سیدمحمد مرتضوی | استاد مشاور: ابوالفضل غفاری | پدیدآور: ایوب اکرمی

 

پژوهش حاضر نگاهی روش شناسانه به موضوع تربیت اخلاقی در قرآن انداخته و با طرح این پرسش که آیا تربیت اخلاقی انسان در قرآن، با فرایند معیَن و به صورت نظام‌مند ارائه شده یا نه، به پی ریزی بحث پرداخته است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که مراحل و فرایند مزبور چگونه و از چه راهی قابل تبیین و تحصیل است؟ برپایه مفروضات این پژوهش، ظرفیت‌ پیش رو برای دستیابی به پاسخ سئوال مزبور، مواجهه ترتیب نزولی با قرآن است. ورود به این نقطه از بحث، مسئله تحقیق را با چند پرسش دیگر روبرو می‌سازد :1- آیا ترتیب نزول قرآن به گونه اطمینان بخش قابل اثبات است؟ 2- آیا فهم ترتیب نزولی قرآن حجت بوده و روائی دارد؟ 3- بر فرض روائی، آیا در فرایند تربیتی قرآن، مراحل متمایزی از یکدیگر مانند دوره مکی و مدنی، مراحل ابتدائی و مرحله نهائی قابل تفکیک هستند؟ نویسنده چند فرضیه را برای پاسخ به این پرسش‌ها متصور می‌بیند؟

1- قرآن کریم در حیطه رسالت اصیل خود، یعنی تربیت اخلاقی انسان

کتاب قواعد تفسیر تنزیلی موضوعی استاد بهجت پور به مرحله ارزیابی رسید.

به اطلاع می رساند کتاب قواعد تفسیر تنزیلی موضوعی استاد بهجت پور به مرحله ارزیابی رسید.

این کتاب آخرین نگاشته استاد در عرصه تفسیر تنزیلی و ان شاء الله گره گشای پایان نامه ها و تحقیقات تنزیلی است و اتفاقات بزرگی را در عرصه تفسیر موضوعی رقم خواهد زد.

ثمرات و فواید تفسیر تنزیلی موضوعی // موضوعات مقاله و پایان نامه

ثمرات و فواید تفسیر تنزیلی موضوعی // موضوعات مقاله و پایان نامه
تفسیر تنزیلی موضوعی نتائج ارشمندی در فهم مرادهای خدای متعال دارد. دست یابی به این نتائج توجیه کننده تولید سبک جدیدی از تفسیر تنزیلی است. در ذیل لیستی از این ثمرات را که باید بسط و توضیح داده شود و در تفسیر همگام باوحی و نیز تفاسیر موضوعی تنزیلی موجود همچون روش فرهنگ سازی پوشش اسلامی، روش نهادینه سازی پاکدامنی در قرآن، اهداف نزول قرآن و برخی پایان نامه های تولیدی نمونه‎یابی گردند.

موضوعاتی همچون:

1. کشف روش های تحول مردم در باب هر یک از عناصر فرهنگی
2. تشخیص ویژگی هاو مسائل میان جریانات موافق و مخالف درفرایند فرهنگ سازی عناصر قرانی
3. تشخیص عناصر مقدم و اثر گذارمستقیم بر عنصر فرهنگی مورد پژوهش
4. شناخت عناصر اثر گذار غیر مستقیم بر عناصر فرهنگی مورد پژوهش
5. شناخت شرائط و ظرفیت های محیطی لازم برای