موسسه و مرکز تخصصی تمهید قم

موسسه و مرکزی تخصصی حوزوی در زمینه تفسیر تنزیلی، مهندسی فرهنگی و نشر آثار آیت الله معرفت ره

موسسه و مرکز تخصصی تمهید قم

موسسه و مرکزی تخصصی حوزوی در زمینه تفسیر تنزیلی، مهندسی فرهنگی و نشر آثار آیت الله معرفت ره

رویکرد تفسیر تنزیلی:
* ارائه تصویری کلی از مهندسی عمیق و دقیق تحول قرآنی از دریچه ی آشنایی با روش حاکم در قرآن؛
* اشاره به توزیع عالمانه و هنرمندانه ی مفاهیم و ارزش های دینی در سراسر آیات قرآن؛
* پرده برداری از ترکیب حکیمانه محتوا و ساختار آیات و سور در جریان نزول تدریجی قرآن؛
* تبیین روشمند نزول کلام وحی در راستای تغییر فرهنگ جاهلی به فرهنگ الاهی؛
* بیان پیوستگی منطقی مفاهیم و معانی قرآنی؛
شنبه تا چهارشنبه 10 تا 12
حضور با تماس قبلی
آدرس: قم، خ شهید صدوقی، خ 20 متری فجر، پ 286
تلفن: 02532920244
نویسندگان
طبقه بندی موضوعی

۳۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «تفسیر قرآن» ثبت شده است

 قرائت حفص از عاصم

نشست علمی باحضورعموم دانش پژوهان با عنوان:

"بررسی شبهات درباب قرائت حفص ازعاصم وتغییر یا تحریف قرآن کریم"

با حضور حجت الاسلام استاد عبدالکریم بهجت پور

از شاگردان مرحوم آیت الله معرفت و عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی برگزار شد 

جهت دریافت صوت جلسه به ادامه مطلب مراجعه فرمائید 

نویسندگان: استاد عبدالکریم بهجت پور علیرضا محمدی فرد

 

کلید واژه ها: قرائات اختلاف قرائات تحریف قرآن قرائات مشهور قرائت عاصم آیت الله معرفت

 

جهت مطالعه چکیده و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

نویسندگان: بتول ملاشفیعی استاد عبدالکریم بهجت پور محمد ناصحی

 

کلید واژه ها: سوره احزاب آسیب های اخلاقی - سیاسی جامعه مطلوب نفاق ولایت پذیری

 

جهت مطالعه چکیده و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه کنید

نویسندگان 

رحیم حاصلی ایرانشاهی، استاد عبدالکریم بهجت پور، سید محمد نقیب.

 

 کلید واژه ها: فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ پیامبر (ص) ترتیب نزول اختفا و اعلان دعوت.

 

برای مطالعه بیشتر و دریافت مقاله به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

نویسنده

استاد عبدالکریم بهجت پور

منبع

فلسفه دین سال هفدهم پاییز 1399 شماره 3 (پیاپی 44)

 

کلید واژه ها: اهداف قرآن، تحول دینی، تربیت قرآنی، ترتیب نزول، تفسیر تنزیلی، روش های قرآنی تحول

 

مرکز تخصصی #تمهید بر اساس مجوز مرکز مدیریت حوزه علمیه قم،
🌺از میان #برادران #طلبه واجد شرایط برای سال تحصیلی 1402- 1403 ثبت نام می کند.

🌹مقطع تحصیلی: سطح #چهار

🌷رشته تحصیلی: تفسیر ترتیبی با گرایش #تفسیر_تنزیلی (به ترتیب نزول)

🌸مزایا:
1. اعطای مدرک معتبر حوزوی
2. به کارگیری دانش آموختگان در فرصت های آموزشی و پژوهشی موسسه


🌺جهت ثبت نام به سایت سنجش و پذیرش حوزه به نشانی زیر مراجعه فرمایید:

https://paziresh.ismc.ir 
https://paziresh.ismc.ir 

🌸مهلت ثبت نام: 1402/04/25

✅شماره تماس: 02532920244 (زمان تماس 8 تا 12)
✅نشانی: قم، بلوار شهید صدوقی، 20 متری فجر، پلاک 286

موسسه فرهنگی تمهید
https://eitaa.com/mtamhid 
https://eitaa.com/mtamhid 
https://eitaa.com/mtamhid 

با سلام

به اطلاع علاقه مندان تفسیر تنزیلی می رساند، به حمدالله با اتمام نگارش سوره کهف از جلد هشتم تفسیر همگام با وحی، نگارش این مجلد به اتمام رسید ووارد مراحل بعدی شد.

این مسیر و استاد محترم را از دعای خیرتان محروم نفرمایید

حجت الاسلام والمسلمین بهجت‌پور تبیین کرد:

تحلیلی از عملکرد نظام در اغتشاشات اخیر/ "شعار فریب" چه بر سر زنان ایرانی می‌آورد؟

در روزی از روزهای ماه گذشته خدمت میهمان محترم جناب آقای محمد رسول صفری عربی از خبرگزاری حوزه بودیم.

ایشان گفتگویی با استاد بهجتپور پیرامون بحث از غیرت دینی و غیرت ملی داشتند.

به حمد الله این خبر در رسانه خبرگزاری حوزه منتشر شد و ما به نقل از دوستان برای شما بازنشر می دهیم.

امید که چراغ راهی برای مسئولین و دولتمردان و همه ما باشد و رهنمودهای استاد را جامه عمل بپوشانیم.

مصاحبه با حجت‌الاسلام والمسلمین بهجت پور

خبرگزاری حوزه/ جمهوری اسلامی با برخورد نظامی می تواند به راحتی اغتشاش‌گران را جمع کند؛ اما از مظلومیت و از دوراندیشی، آن است که باید جبهه‌ی معترضینی که در کنار جریان اغتشاش حضور دارد، به نتیجه برسد که چه سبوعیت و ددمنشی در این اغتشاشگران هست و دور آنان را خالی کنند.

اشاره؛

«غیرت ملی» و «غیرت دینی» از جمله مؤلفه های مهم و اثرگذار یک جامعه اسلامی است که می تواند در رشد و شکوفایی یک کشور تأثیر بسزایی داشته باشد و اغتشاشات اخیر سبب شد تا گفت‌وگویی با «دبیر هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه پردازی شورای عالی انقلاب فرهنگی» و «عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه» پیرامون این مؤلفه ها داشته باشیم.

متنی که ملاحظه می کنید، ماحصل مصاحبه رسانه رسمی حوزه‌های علمیه با «حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور» است که تقدیم شما مخاطبان فرهیخته خواهد شد.

* ضمن تقدیر از فرصتی که در اختیار خبرگزاری حوزه قرار دادید، در ابتدا تعریفی مختصر و مفید از «غیرت» برای ما داشته باشید.

بسم الله الرحمن الرحیم – در ابتدا از حضور شما و همکاران عزیزتان تشکر می کنم و از تلاشی که به منظور استخراج نظرات حوزویان انجام می‌دهید، سپاس‌گزارم و امیدوارم مطالب مفیدی در این جلسه بیان شود.

غیرت از نگاه لغت و از نگاه کسانی که در عرصه‌های اجتماعی ورود کرده‌اند به معنای داشتن یک حساسیت در برابر چیزهایی است که احساس می‌شود باید حفظ شوند و تلاش برای نگهداری آن‌هاست.

انسان غیور به کسی می‌گویند که

 در این بخش با کلیک بر روی عنوان مقاله، شما به صفحه دانلود مقاله منتقل خواهید شد.

اگر کلید کنترل (ctrl) را نگه دارید، مقاله در صفحه ای جدید به شما نشان داده خواهد شد.

۱. 

گونه شناسی روش قرآن کریم در فرهنگ سازی الزامات رفتاری جامعه اسلامی (مطالعه موردی: الزام رفتاری انفاق و توجه به وضع نیازمندان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالکریم بهجت پور رحیم حاصلی نفیسه زارعی

منبع: قرآن، فرهنگ و تمدن سال دوم پاییز ۱۴۰۰شماره ۱ (پیاپی ۵) 86 – 103

 ۲. 

بررسی نقش آیه «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ...» در کیفیت دعوت رسول اکرم (ص)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویه: رحیم حاصلی ایرانشاهی عبدالکریم بهجت پور سید محمد نقیب

منبع: پژوهش های قرآنی سال بیست و ششم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹۸) 47 – 70

 ۳. 

روش ایجاد تحول فرهنگی اجتماعی با الهام از اهداف قرآن در سیر نزول(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: فلسفه دین سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۴) 361 – 392

 ۴. 

 کلید واژه ها: سیر نزول قرآن فرهنگ سازی انفاق توجه به وضع نیازمندان

حوزه های تخصصی:
    شماره صفحات: ۸۶ - ۱۰۳
    چکیده:
    قرآن کریم در سیر نزول خود، به منظور ایجاد فرهنگ اسلامی، الزامات رفتاری خاصی را مورد تأکید و پیگیری قرار داده و علاوه بر آن اقداماتی را به منظور فرهنگ سازی این الزامات در جامعه اسلامی به مرحله اجرا گذاشته است. مقاله حاضر سعی نموده است از میان این الزامات، به گونه شناسی روش قرآن کریم در فرهنگ سازی «الزام رفتاری انفاق و توجه به وضع نیازمندان» در جامعه اسلامی بپردازد. این گونه شناسی با بررسی و مقایسه اهداف ناظر بر این الزام رفتاری در دو دوره نزول مکی و مدنی قرآن کریم، به صورت توصیفی- تحلیلی، صورت گرفت. بررسی صورت گرفته نشان می دهد که

    مراسم اخر ماه صفر

    السلام علیک یا رسول الله
    السلام علیک یا حسن بن علی
    السلام علیک یا علی بن موسی الرضا

    استاد بهجتپور: 

    حجت الاسلام عبدالکریم بهجت پور دیروز در سخنرانی خود در دانشگاه دفاع ملی در جمع اساتید این دانشگاه، روایتی از چرایی رفتن به سمت تفسیر تنزیلی را ارائه کردند.

    ایشان با اشاره به اینکه زمینه این نگاه در ذهن ایشان در سالهای پس از دفاع مقدس شکل گرفت و با حضور ایشان در مسئولیت های فرهنگی در کشور، ملاحظه می شد که هرآنچه که هزینه می کنیم وتصور می کنیم که در حال تربیت و ... هستیم، اما آنگونه که شاید و باید موفق نیستیم. در این بین ایشان به روش تربیت متفتن شدند و کاری که انبیاء کردند.

    انبیاء با قوم خود مواجه می شدند و از آنها یارگیری می کردند و سپس آرام آرام بر پایه همان یاران تحول اجتماعی را رقم می زدند

    #نکتهـناب #روشـشناختی

    🌹نکته ناب روش شناختی در ذیل سوره توحید
    🌸 در ویراست جدید جلد اول تفسیر همگام با وحی استاد بهجت پور
    👇👇

     

    🌷از مجموعه آیات و سور گذشته معلوم می‎شود که قرآن در مطرح ساختن مسأله‌ی توحید، روش ویژه‎ای را تعقیب نموده است.

    این روش بر پایه‎ی نگاه قرآن، به تربیت توحیدی استوار است.

    سخن گفتن قرآن از خدا تنها برای این‎ نیست که مردم به معرفت الله برسند، بلکه قرآن از خدا سخن گفته تا مردم بر پایه‎ی معرفت، بندگی کنند و سراسر زندگی خود را متناسب با این اندیشه، سامان دهند: «صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَ نَحْنُ لَهُ عابِدُونَ؛ رنگ (و نگار) خداوند را (بگزینید) و خوش‏رنگ (و نگار)تر از خداوند کیست؟ و ما پرستندگان اوییم.» (بقره 87/ 138)
    ازاین‎رو طرح مسأله‎ی معرفت در لابه‎لای آیات و مناسبت‎هایی که واکنش‎های بندگی باید بروز کند، مطرح می‎شود، و چنان‎که در سیر نزول مشاهده کردید، مباحث توحید ذات و صفات را متأخر از مباحث توحید افعالی و توحید عملی قرار گرفته تا مخاطبان، رابطه‎ی خود با جهان غیب را از نقطه‎ای آغاز کنند که واکنش‎های رفتاری مانند تسلیم، تقوا، عبادت، خشیت و امثال آن را به‎دنبال داشته باشد.
    سپس چنان که مشاهده می‎کنید به‎تدریج و از سوره‎ی کافرون تاکنون، تصویر ذات و صفات باری تعالی، روشن‎تر و شفاف‎تر، و پیرایه‎های احتمالی دراین‎باره، دفع میشود.

    در آغاز نزول و از سوره‎ی علق،

    #پیشنهاد
    #مقاله
    #کارورزی تفسیر

    اگر کسی قصد دارد اختلافات مفسران در تفسیر آیاتی از کلام خدا و مصداق آن را ملاحظه کند، یکی از پربحث ترین آیات، آیات 17 تا 28 سوره مبارکه قاف است. از نظر واژه ها و مفردات هم این آیات خیلی واژه جدید دارد.


    وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْانسَانَ وَ نَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نحَْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ(16)
    إِذْ یَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّیَانِ عَنِ الْیَمِینِ وَ عَنِ الشِّمَالِ قَعِیدٌ(17)
    مَّا یَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ(18)
    وَ جَاءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالحَْقّ‏ِ ذَالِکَ مَا کُنتَ مِنْهُ تحَِیدُ(19)
    وَ نُفِخَ فىِ الصُّورِ ذَالِکَ یَوْمُ الْوَعِیدِ(20)
    وَ جَاءَتْ کلُ‏ُّ نَفْسٍ مَّعَهَا سَائقٌ وَ شهَِیدٌ(21)
    لَّقَدْ کُنتَ فىِ غَفْلَةٍ مِّنْ هَاذَا فَکَشَفْنَا عَنکَ غِطَاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ(22)
    وَ قَالَ قَرِینُهُ هَاذَا مَا لَدَىَّ عَتِیدٌ(23)
    أَلْقِیَا فىِ جَهَنَّمَ کلُ‏َّ کَفَّارٍ عَنِیدٍ(24)
    مَّنَّاعٍ لِّلْخَیرِْ مُعْتَدٍ مُّرِیبٍ(25)
    الَّذِى جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَاهًا ءَاخَرَ فَأَلْقِیَاهُ فىِ الْعَذَابِ الشَّدِیدِ(26)
    * قَالَ قَرِینُهُ رَبَّنَا مَا أَطْغَیْتُهُ وَ لَاکِن کاَنَ فىِ ضَلَالِ بَعِیدٍ(27)


    درباره این سوالات، تفاسیر را ملاحظه کنید.
    حتی در برخی از این سوالات، دو دسته روایت داریم که کار را برای مفسر سخت می کند.

    متلقیان (دو نشسته) در آیه 17 که هستند؟ دو مأمور ثبت اعمال یا یک فرشته و یک شیطان؟

    رقیب و عتید صفات یک فرشته است یا دو فرشته یا چند فرشته؟

    سائق و شهید که هستند؟ آیا دو نفرند یا یک نفر که

    با توجه به غرض و محتوای سوره قاف، در ذیل آیات

    أَلْقِیَا فىِ جَهَنَّمَ کلُ‏َّ کَفَّارٍ عَنِیدٍ(24)
    مَّنَّاعٍ لِّلْخَیرِْ مُعْتَدٍ مُّرِیبٍ(25)
    الَّذِى جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَاهًا ءَاخَرَ فَأَلْقِیَاهُ فىِ الْعَذَابِ الشَّدِیدِ(26)

    می توان نکته ای را برداشت کرد که شاید در این روزها خوب است برخی ها که واقعا دارند آخرت خودشان را بخاطر شک و تردیدی که در دل مردم می اندازند و در جبهه حق تزلزل ایجاد می کنند، به این هشدار توجه کرده و از راه خطایی که می روند، برگردند.

    در جلد دوم تفسیر همگام با وحی در ویراست جدید که به زودی ارائه خواهد شد، در ترجمه تفسیری این آیات و نکات پس از تفسیر این آیات می خوانیم.

    مراد آیات:
    به دنبال گزارش فرشته، خدای متعال دستور جهنمی ‌شدن این کافر و همه‌ی کافرانی را که نظیر او هستند، به آن دو فرشته‌ی «سائق» و «شهید» می‎دهد: بیندازید در جهنم هر شخصی را که بسیار ناسپاس و یا بسیار کافر است و با حق به شدت ستیزگر است؛ شدیداً مانع خیر می‌شود؛ تجاوزگری به مرزهای معقول و مشروع دارد. گرفتار شک و بدبینی ‌است یا دیگران را در موضوع رسالت پیامبر اکرم و حیات دوباره جسم انسان ها به شک و تردید می‎اندازد. آن که برای خدا، شریک در الوهیت قرار می‎دهد، پس این شخص مشرک را در عذاب شدید بیندازید .

    نکته ها:

    1. امکان دارد بین این صفات شش‌گانه ارتباطی باشد؛
    به این معنی که فردی که مبالغه‌ی در کفر و انکار حقایق کرده باشد، از مرحله‎ی انکار فراتر رفته و به دشمنی با آن می‎پردازد.
    همین دشمنی موجب می‎گردد که به جلوگیری از انجام خیر دست بزند؛ زیرا دشمنی با حق و فرورفتن در باطل نه تنها مانع انسان از انجام خیر است، بلکه نسبت به کفری که دارد، موجب منع دیگران از خیر می‎گردد.
    ممانعت از خیر در مرحله‌ی دیگر، انسان را به تجاوز به حق و

    ✅لینک کانال حریم عفاف (سیر فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن )

    🌷کارگاه مجازی : مباحث مطرح شده در رمضان المبارک 1441 به صورت صوتی

    🌹ارائه دهنده: حجت الاسلام محمد صافی

    🌸بر اساس نظریه استاد بهجت پور در کتاب سیر فرهنگ سازی پاکدامنی در قرآن

    🌸🌸31 جلسه 30 تا 45 دقیقه ای

    🌺کاری از گروه علمی #تفسیرـتنزیلی موسسه تمهید

    🌹علاقه مندان به قرآن، مسئولین فرهنگی، مدیران حوزوی و تبلیغی، حوزه های علوم اسلامی دانشگاه ها، ادارات آموزش و پرورش ، مربیان پرورشی، طلاب، جهت شرکت در دوره های حضوری و مجازی به همراه ارائه گواهی شرکت در دوره، با موسسه تمهید تماس حاصل فرمایند.

    موسسه #تمهید
    مؤسسه تخصصی در زمینه #تفسیر تنزیلی
    ایتا: @mtamhid
    ادمین: @mtamhid1
    تلفن موسسه: 02532920244

    🌹🌿🌹🌿🌹🌿🌹🌿🌹🌿🌹 🔰با ما همراه باشید👇👇

    لطفا در ارسال لینک برای علاقه مندان به مباحث تحولی و مهندسی فرهنگی از قرآن و ارسال در گروه های طلاب و معلمین کوتاهی نفرمایید.
    اجرتان با قرآن

    https://eitaa.com/joinchat/1743650864Ce6d50007d8

    لینک استماع جلسات تفسیر سوره دخان استاد بهجت پور در ماه مبارک رمضان به صورت آفلاین

    با گرفتن کنترل و زدن بر روی لینک ها وارد هر جلسه شوید. پس از ورود امکان دانلود صوت نیز در اختیار شما می باشد.

    جلسه اول: 

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/1.mp4

    جلسه دوم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/2.mp4

    جلسه سوم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/3.mp4

    جلسه چهارم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/4.mp4

    جلسه پنجم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/5.mp4

    جلسه ششم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/6.mp4

    جلسه هفتم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/7.mp4

    جلسه هشتم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/8.mp4

    جلسه نهم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/9.mp4

    جلسه دهم:

    http://www.whc.ir/modules/system/assets/uploads/pub_relation/ramezan99/10.mp4

    شناسه سوره مزمل در ویراست جدید جلد اول

     

    مفسران و علمای علوم قرآنی، برای این سوره، تنها نام «مزمّل» را ذکر کرده، و علت آن را وجود لفظ «اَلمُزَّمِّل» در آیه‎ی اول سوره دانسته‌اند. این سوره به گواهی تمام  روایات ترتیب نزول و دانشمندان علوم قرآن، مکی است؛ هرچند برخی در مکی بودن تمام سوره، تردید کرده‌اند،[1] اما محتوای آیات به‎خوبی نشان می‌دهد که این سوره در مکه نازل شده است.[2] سوره‎ی مزمل، در غالب روایت‎های ترتیب نزول، سومین سوره، و پس از سوره‎ی قلم و پیش از سوره‎ی مدثر قرار گرفته است. در روایت منسوب به امیرمؤمنان علی7، سوره‎ی مدثر بر سوره‎ی مزمل مقدم است؛ لکن به‎نظر می‌رسد که این تقدم، وجهی نداشته باشد؛ زیرا:

    1. محتوای آیات 1تا 5 سوره‎ی مزمل از برنامه‎ی تربیتی ویژه‎ای جهت آمادگی پیامبر اکرم6 برای دریافت قرآن ازسوی خدا دلالت دارد، درصورتی‎که در سوره‎ی مدثر، از برخورد ولید بن‎مغیره با آن حضرت6 پس از شنیدن آیاتی از قرآن گزارش می‌شود. به عبارت روشن‎تر، دریافت وحی قرآنی و واکنش ولید، هنگام قرائت آن از جانب پیامبر اکرم6، در سوره‎ی مدثر روایت شده است.

    2. هرچند واژه‎ی «تزمّل» و «تدثّر» هر دو به‎معنی پیچیده شدن در لباس، ملحفه یا گلیم است، اما برخی لغت‌دانان معتقدند که استعمال تدثّر در لباس رویین و رسمی است[3] و محتوای آیات در هر دو سوره نیز، به این نکته اشاره دارد؛ چنان‌که خدای حکیم، پیامبر اکرم6 را با واژه‎ی «مُزَّمِّل» به خروج از رخت‎خواب و بیداری شبانه، دعوت می‌کند، اما برای فرمان به قیام برای انذار و اعلام خطر به مردم از واژه‎ی «مُدَّثِّر» بهره می‌برد. بنابراین نیکوست که سوره‎ی مزمل که برنامه‎ی آماده‎سازی است، مقدم بر سوره‎ی مدثر باشد.

    در روایت‎های یعقوبی و صاحب المبانی نیز، سوره‎ی ضحی پس از سوره‎ی قلم قرار دارد، که این نظر نیز درست نیست؛ زیرا در سبب نزول سوره‎ی ضحی ـ چنان‌که خواهد آمد ـ گفته‌اند:

    کد خبر: ۳۸۷۷۰۷۸
    تاریخ انتشار: ۱۸ بهمن ۱۳۹۸ - ۰۱:۵۴
    حجت‌الاسلام بهجت‌پور بیان کرد:
    گروه حوزه‌های علمیه ــ نویسنده تفسیر همگام با وحی با بیان اینکه در روش تفسیر ترتیب نزول نمی‌خواهیم تاریخ را بدانیم، تأکید کرد: در این روش می‌خواهیم روش‌های تحول جامعه را بفهمیم و اینکه چگونه جامعه را از لحاظ فرهنگی متحول کنیم.

    هدف تفسیر تنزیلی، فهم روش تحول جامعه از قرآن است/ کجروی بازرگان در تفسیر تنزیلیبه گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، پنجشنبه، ۱۷ بهمن‌ماه، در مراسم افتتاحیه دوره تربیت پژوهشگر تفسیر تنزیلی با بیان اینکه وظیفه مفسر آن است که مراد جدی خداوند متعال را کشف کند، گفت: روش‎های مختلفی برای این هدف ایجاد شده است؛ برخی روی بلاغت و ادبیات، برخی روی سنت صحابه و تابعین و برخی هم روش تفسیر قرآن به قرآن را برای کشف مراد جدی خدا به کار برده‌اند.

    بهجت‌پور با اشاره به رشد دانش‌های فقهی، فلسفی، شهودی، علوم انسانی و ... اضافه کرد: هرکدام از این دانش‌ها بابی را روی فهم بشر باز کرد، ولی تمرکز بر روی تفسیر ترتیبی بود و همه هم می‌دانیم این نوع روش به رغم اهمیت و ارزش آن همان ترتیب نزول قرآن نیست.

    وی افزود: همیشه خودمان را توجیه کرده‌ایم که مخالفتی با این چینش قرآن صورت نگرفته است لذا کسی به روش دیگری نمی‌اندیشید تا اینکه در دو سه قرن اخیر، تفسیر موضوعی مطرح شد؛ حدود یک قرن اخیر این مسئله رواج یافته که اگر ما دنبال نظام‌سازی هستیم باید نظام اصلی قرآن را کشف کنیم.

    مدیر حوزه‌های علمیه خواهران با بیان اینکه برای بحث کشف نظام قرآن، موضوع علم تاریخگذاری نزول آیات قرآن عمدتا از سوی مستشرقان بیان شد، تصریح کرد: اتفاقات انجام شده در غرب به رغم اینکه خیال می‌کردند کاری بر ضد دین انجام می‌دهند ما را بیدار کرد؛ مستشرقان با طرح علم کرونولوژی، بحث تاریخ‌گذاری را پیش کشیدند؛ کسانی مانند نولدکه تحقیقاتی در این زمینه داشتند و تقسیم‌بندی‌های چهارگانه‌ای هم انجام دادند. در این دوره تعدادی از مسلمین دنبال این رفتند که تفسیر قرآن را بر این اساس بنگارند.

    نویسنده تفسیر تنزیلی همگام با وحی بیان کرد: در میان اهل سنت کسانی مانند ملاحویش آل غازی، دروزه، حسن حبنکه میدانی، جابر العامری تفاسیری را به ترتیب نزول نوشتند؛ در میان شیعه مسئله به این سادگی مطرح نشد؛ مثلاً وقتی مقدمه بیان المعانی را می‌بینیم آورده که چون تفسیر مولا علی(ع) براساس تفسیر نزول بوده او هم این کار را کرده است.

    وی بیان کرد: دروزه گفته است که چون تعدادی از مفتیان الازهر مصر به من گفتند که ایرادی ندارد که تفسیر ترتیب نزولی بنویسند، من به این روش رو آوردم؛ جابرالعامری هم می‌گوید که تاریخ و سیره را این طوربهتر می‌فهمیم، اما شیعه به این سادگی وارد تفسیر به ترتیب نزول نشد.

    کجروی بازرگان در تفسیر تنزیلی

    مدیر حوزه علمیه خواهران با بیان اینکه علامه طباطبایی روش تنزیلی را روش خوبی می‌داند که تاریخ و سیره را به ما می‌فهماند، اما در نظر او چیز مهمی نیست، اظهار کرد: شاید از موفق‌ترین افراد در این مدل، کار بازرگان بود؛ او مهندس بود و ارادتی هم به قرآن داشت، ولی در این مسیر کجروی پیدا کرد؛ زیرا معیار و ملاک مستشرقین در این مسیر را پیمود و دو سه جلد تفسیر با عنوان پا به پای وحی نوشت؛ او سراغ آیات رفت و طول موج آیات و ... را مطرح کرد، در حالی که شرق‌شناسان هم تا این حد کجروی نکردند.

    بهجت‌پور افزود: طبرسی جدول ترتیب نزول سوره‌ها را تا سوره انسان بیان کرد؛ بعدها هم برخی دانشمندان ما گرفتار پیچی شدند و در زمین شرق‌شناسان بازی کردند و به سمت تاریخ‌گذاری رفتند. آیت‌الله معرفت تفاسیر به ترتیب نزول را بیان و از آنان به علت رفتن مسیر اشتباه انتقاد کردند؛ جلال الدین فارسی هم ترجمه‌ای از قرآن با مقدمه‌های مختلف بر هر بخش نوشت؛ العامری هم تقریباً شبیه او عمل کرده است.

    زمان در تفسیر ترتیب نزول مطرح نیست

    وی افزود: بنده وقتی این کار را شروع کردم، مسیری را طی کردم که باید این مسیر به گونه‌ای باشد که فواید این سبک را نشان دهد و منطقی را بیان کنم که بازی کردن در زمین دیگران نیست، لذا باید ادبیات این علم تولید می‌شد. در این منطق، تفسیر بر اساس زمان نزول مطرح نیست، بلکه ترتیب نزول سوره‌ها مهم است؛ چون به دنبال فهم تحول اجتماعی و تربیتی هستیم لذا زمان مهم نیست.

    بهجت‌پور با بیان اینکه نمی‌خواهیم تاریخ را بدانیم بلکه می‌خواهیم روش‌های تحول جامعه را بفهمیم و اینکه چگونه جامعه را از لحاظ فرهنگی متحول کنیم، تصریح کرد:

    مشهور بین علما تفسیر و علوم قرآن، مکی بودن این سوره است، ولى در احتمالی ضعیعف مدنى بودن آن ادعا شده است. این احتمال از سوی خفاجی نیز داده ‌شده است که این سوره یک بار در مکه و بار دیگر در مدینه نازل شده باشد،[1] ریشه این ادعاها برگرفته از روایتی منقول از انس بن مالک است که پیامبر اکرم6 در مدینه بعد از چرتی که بر ایشان عارض شد، با شادابی از این حالت خارج شده و فرمودند: درباره‎ی من سوره‎ای نازل شد و شروع به تلاوت سوره کوثر کردند[2]. این روایت در حالی است که