شناسه سوره مزمل در ویراست جدید جلد اول
مفسران و علمای علوم قرآنی، برای این سوره، تنها نام «مزمّل» را ذکر کرده، و علت آن را وجود لفظ «اَلمُزَّمِّل» در آیهی اول سوره دانسته‌اند. این سوره به گواهی تمام روایات ترتیب نزول و دانشمندان علوم قرآن، مکی است؛ هرچند برخی در مکی بودن تمام سوره، تردید کرده‌اند،[1] اما محتوای آیات بهخوبی نشان می‌دهد که این سوره در مکه نازل شده است.[2] سورهی مزمل، در غالب روایتهای ترتیب نزول، سومین سوره، و پس از سورهی قلم و پیش از سورهی مدثر قرار گرفته است. در روایت منسوب به امیرمؤمنان علی7، سورهی مدثر بر سورهی مزمل مقدم است؛ لکن بهنظر می‌رسد که این تقدم، وجهی نداشته باشد؛ زیرا:
1. محتوای آیات 1تا 5 سورهی مزمل از برنامهی تربیتی ویژهای جهت آمادگی پیامبر اکرم6 برای دریافت قرآن ازسوی خدا دلالت دارد، درصورتیکه در سورهی مدثر، از برخورد ولید بنمغیره با آن حضرت6 پس از شنیدن آیاتی از قرآن گزارش می‌شود. به عبارت روشنتر، دریافت وحی قرآنی و واکنش ولید، هنگام قرائت آن از جانب پیامبر اکرم6، در سورهی مدثر روایت شده است.
2. هرچند واژهی «تزمّل» و «تدثّر» هر دو بهمعنی پیچیده شدن در لباس، ملحفه یا گلیم است، اما برخی لغت‌دانان معتقدند که استعمال تدثّر در لباس رویین و رسمی است[3] و محتوای آیات در هر دو سوره نیز، به این نکته اشاره دارد؛ چنان‌که خدای حکیم، پیامبر اکرم6 را با واژهی «مُزَّمِّل» به خروج از رختخواب و بیداری شبانه، دعوت می‌کند، اما برای فرمان به قیام برای انذار و اعلام خطر به مردم از واژهی «مُدَّثِّر» بهره می‌برد. بنابراین نیکوست که سورهی مزمل که برنامهی آمادهسازی است، مقدم بر سورهی مدثر باشد.
در روایتهای یعقوبی و صاحب المبانی نیز، سورهی ضحی پس از سورهی قلم قرار دارد، که این نظر نیز درست نیست؛ زیرا در سبب نزول سورهی ضحی ـ چنان‌که خواهد آمد ـ گفته‌اند:
