موسسه و مرکز تخصصی تمهید قم

یکی از آیاتی که بر سر استثنایی بودن آن و الحاقش به سوره مزمل بحث است، آیه اخر سوره است. خلاصه به عرض برسانم تاکنون که 59 سوره از قرآن کریم به تزتیب نزول توسط استاد بهجت پور تفسیر شده است، تنها مورد قطعی استثنایی بودن آیات قرآن، همین آیه است.

با هم جایگاه این آیه را در نزول بررسی می کنیم

جایگاه آیه

 آیه‌ی آخر سوره آیه ای استثنایی است که به دستور پیامبر اکرم …به سوره ملحق شده است؛ البته در مورد زمان نزول و الحاق آن، اختلاف است و از هشت ماه تا یک یا ده سال را برای آن شمرده‎اند و حتی گروهی آن را مدنی دانسته و شواهد صدقی هم بر هر احتمال ذکر کرده‎اند. حکمت الحاق این آیه به سوره‌ی مزمل ارتباطی است که این آیه با موضوع آغاز سوره یعنی مسأله‌ی نماز شب و بیداری شبانه دارد.

مفسران ذکر جهاد و زکات را شاهد بر مدنی‌بودن آیه دانسته‎اند؛ اما باید گفت استفاده از «سین» در «سیکون» که نشان از آینده‌ای نزدیک دارد و همچنین وجود شواهدی بر اصل تشریع زکات در مکه یا حمل زکات بر انفاقات مستحبی که در مکه وجود داشته است، مؤیداتی است که بر مکی‎بودن آیه برشمرده‎اند.

در اینجا بحث مبسوطی هست که در فرصت مناسب خدمتتان عرض خواهم کرد.